NICOLAUS COPERNICUS THORUNENSIS

Kalendarium

19 II 1473: W Toruniu, w domu kupca Mikołaja Kopernika i jego żony Barbary Waczenrode, przychodzi na świat ich najstarszy syn, Mikołaj Kopernik.
1483: Umiera ojciec Mikołaja Kopernika. Opiekunem przyszłego astronoma zostaje jego wuj, brat matki, Łukasz Waczenrode, który w 1489 r. zostanie obrany biskupem warmińskim.
1491: Ukończywszy szkołę przy kościele parafialnym św. Jana w Toruniu, Kopernik udaje się na studia do Krakowa. Ma 18 lat.
1491-1495: Czas studiów na Akademii Krakowskiej. Kopernik zaznajamia się z astronomią, medycyną, arytmetyką i geometrią.
1496: Dwudziestotrzyletni Mikołaj rozpoczyna studia prawnicze na uniwersytecie w Bolonii. Gruntowne wykształcenie w zakresie prawa kanonicznego ma przygotować go do kariery w strukturach kościelnych, planowanej przez wuja Kopernika, biskupa Waczenrodego. Kopernik wykorzystuje studia do pogłębiania zainteresowań astronomicznych, prowadzi też obserwacje nieba pod okiem profesora Domenico Mario Novarry.
1497: Kopernik zostaje członkiem kapituły warmińskiej i za pośrednictwem pełnomocników obejmuje kanonikat fromborski oraz związane ze swą nową funkcją dochody, które umożliwią mu kontynuowanie studiów i zainteresowań naukowych.
1500: Pobyt Kopernika w Rzymie na uroczystościach jubileuszowych. Mikołaj odbywa praktykę w kancelarii papieskiej i wygłasza publiczny wykład z matematyki.
1501: Kopernik powraca z Włoch do Fromborka, by prosić kapitułę warmińską o przedłużenie dalszej nauki. Po otrzymaniu zgody udaje się do Padwy, by przez kolejne dwa lata studiować medycynę.
1503: Kopernik przenosi się z Padwy do Ferrary, gdzie w maju uzyskuje tytuł doktora prawa kanonicznego, po czym powraca do Prus Królewskich.
1504-1509: Kopernik przebywa na dworze biskupa warmińskiego w Lidzbarku Warmińskim jako jego lekarz. Razem z wujem uczestniczy w zjazdach stanów Prus Królewskich w Malborku, Elblągu i Toruniu. W komnatach lidzbarskiego zamku przygotowuje Commentariolus zawierający pierwszy zarys teorii heliocentrycznej oraz łaciński przekład Listów obyczajowych Teofilakta Symokatty.
1509-1510: Kopernik opuszcza zamek w Lidzbarku i przenosi się na wzgórze katedralne we Fromborku. Mimo niechęci żywionej przez kapitułę do biskupa Waczenrodego, zostaje wybrany kanclerzem kapituły (8 XI 1510).
1510-1512: Opracowuje mapę Warmii i zachodnich granic Prus Królewskich, przeznaczoną na zjazd rady królewskiej w Poznaniu. Pełni urzędy kanclerza i wizytatora kapituły, zaś w 1511 powierzony mu zostaje urząd przełożonego kasy aprowizacyjnej.
1513: Kardynałowie zebrani na soborze lateraneńskim proszą Kopernika o opracowanie reformy kalendarza. Projekt, któremu astronom poświęcił kilka lat badań i obserwacji, choć dostarczony do Rzymu, nie został odnaleziony do dzisiaj.
1516-1519: Kopernik pełni urząd administratora dóbr kapituły warmińskiej. Zamieszkuje na zamku w Olsztynie, skąd zarządza rozległymi majętnościami w komornictwie olsztyńskim i melzackim nadzorując zasiedlanie pustych łanów oraz sprawując funkcje sędziego dla poddanych warmińskich.
1519: W związku z toczącymi się dyskusjami nad reformą monetarną Kopernik sporządza pierwszą redakcję traktatu o monecie i przedkłada ją stanom pruskim. Opracowuje też mapę zachodniej części Zalewu Wiślanego. Składa urząd administratora dóbr kapituły o powraca do Fromborka by objąć urząd kanclerza.
1520: Trwa wojna Polski z zakonem krzyżackim, którego wojska w dniu 23 I palą Frombork, zmuszając kanoników do przeniesienia się na zamek w Olsztynie. Kopernik bierze udział w poselstwie do wielkiego mistrza krzyżackiego w sprawie zwrotu zagarniętego przez Krzyżaków Braniewa, ponownie zostaje administratorem dóbr kapituły i organizuje obronę Olsztyna przed spodziewanym atakiem ze strony krzyżackiej.
1521: Bezskuteczny atak krzyżaków na mury Olsztyna. Kopernik zostaje mianowany “komisarzem Warmii” w celu odzyskania z rąk krzyżackich posiadłości zagarniętych w czasie działań wojennych. Wraca do Fromborka, gdzie obejmuje urząd wizytatora.
1522: Na zjeździe stanów Prus Królewskich w Grudziądzu wygłasza opracowany przez siebie traktat o monetach.
1523-1524: Pełni urząd generalnego administratora biskupstwa a także posła i kanclerza kapituły.
1524: Kopernik pisze list do Bernarda Wapowskiego polemizujący poglądami astronoma norymberskiego Jana Wernera, zawartymi w jego traktacie "O ruchu ósmej sfery". Z Wapowskim będzie również współpracować przy pracy nad mapą Królestwa Polskiego i Litwy.
1528: Opracowuje ostateczną wersję traktatu o monecie.
1528-1537: Pełni kolejno urzędy kanclerza, opiekuna stołu i wizytatora kapituły warmińskiej. W 1537 r. zostaje przedstawiony królowi jako jeden z czterech kandydatów na biskupa warmińskiego.
1538-1539: Biskup Jan Dantyszek posądza Mikołaja Kopernika o konkubinat i nakazuje mu zwolnić Annę Schilling, gospodynię.
1539: Z dalekiej Wittenbergi przybywa do Fromborka Jerzy Joachim Retyk, matematyk zafascynowany poglądami Kopernika, który nakłania astronoma do opublikowania De revolutionibus.
1541: Kopernik oddaje do druku rękopis De Revolutionibus.
1542: Dzięki zaangażowaniu Retyka w Wittenberdze ukazuje się drukiem książka Mikołaja Kopernika o bokach i kątach trójkątów De lateribus et angelis triangulorum, która weszła później w skład De revolutionibus. W grudniu Kopernik doznaje udaru mózgu i paraliżu lewego boku.
1543: W Norymberdze wychodzi dzieło Kopernika, bez jego zgody opatrzone zmodyfikowanym tytułem (De revolutionibus orbium coelestium) oraz pomniejszającą znaczenie treści przedmową pióra Andrzeja Osiandra.; Kopernik umiera we Fromborku 24 maja i zostaje pochowany w tamtejszej katedrze.